Хроничен замор по вирусна инфекција

Чувството на замор се дефинира како субјективен симптом, а истиот интензитет на манифестациите може да се согледа на различен начин кај поединците. Причините се различни – важни се и хормоналните промени – чиј пример е хипофункција на тироидната жлезда, намаленото количество на кортизол до невролошки заболувања и зафаќање на различни внатрешни органи. Последно, но не и најмалку важно се инфекциите од минатото, особено после кои има долго закрепнување.

Во првата линија, со докажана важност за отклучување на хроничен замор по релапс се инфективната мононуклеоза, која е предизвикана од вирусот Епштајн-Бар. При првата средба со вирусот, во повеќето случаи се развива зголемување на лимфните јазли – но не само во пределот на вратот, туку може да биде и по целото тело – во ингвиналниот набор, под пазувите. Исто така, во различни степени, зголемување на црниот дроб.

Други вируси кои се важни за предизвикување хроничен замор се вирусот на грип, вирусот на сипаници. Карактеристично за вирусот на мали сипаници е тоа што по релапс имунолошкиот систем е значително потиснат, па затоа вообичаени се следните бактериски или други вирусни инфекции. Ова дополнително доведува до исцрпеност на телото и придонесува за зајакнување на симптомите на хроничен замор.

Покрај тоа, вирусот на мали сипаници има ефект врз имуните клетки на меморијата, значително намалувајќи го нивниот број, што доведува до намалување на имунолошката меморија на минатите инфекции.

Синдромот на хроничен замор се карактеризира, покрај слабост и речиси постојан замор, дури и без физичка или ментална активност, и со болки во зглобовите и мускулите – артралгија и мијалгија. Ваквите манифестации во минатото беа дефинирани како хистерични, кога состојбата сè уште не беше позната и подлабоко проучена.

Масовни епидемии на синдромот се забележани по епидемиите на грип во минатиот век, како што беше случајот за време на пандемијата COVID-19. Водечки симптоми за поставување на дијагнозата се слабеење на меморијата за неодамнешните настани, манифестации на анксиозност и депресија, потреба за повеќе сон и дневна поспаност. Често по спиење – дури и долго – засегнатите поединци не се чувствуваат будни.

Други симптоми се чести главоболки без очигледна причина, продолжено задржување на зголемени лимфни јазли, периодично зголемување на телесната температура – до субфебрилни вредности околу 37 °C.

Најчесто траењето на манифестациите е околу еден месец по релапс – кај околу 73-75% од пациентите. Во помал процент – 20%, симптомите може да траат 2 месеци, а кај 7% од заболените лица, симптомите може да траат шест месеци или повеќе, што доведува до значително влошување на секојдневните активности.

Важно е детално да се испрашуваат пациентите за земање лекови – што и колку време, бидејќи како несакани ефекти, голем број активни состојки може да предизвикаат и некои од симптомите на синдромот на хроничен замор. Што бара префинетост со преземање детална историја.

Во отсуство на претходна инфекција и задржување на симптомите, неопходно е да се бараат основните причини – лупус, мултиплекс склероза, Кушингов синдром, хронични заболувања на бубрезите и црниот дроб и последно, но не и најмалку важно, малигнитет.

Лабораториските тестови бараат докази за анемија, како и промени во балансот на електролити – високи нивоа на калциум, ниски нивоа на натриум и калиум.

Најчесто споменуваниот вирусен агенс е инфективна мононуклеоза-Епштајн-Бар вирусот. Покачени антитела од класата на IgG (индикативни за мината инфекција, не свежо-акутна) се докажани. Во 22% од случаите на пациенти со синдромот, забележани се и промени во антителата за акутна или минлива инфекција – IgM.